Jeroen, Henk & Zuidberg

In 2004 droeg Henk Zuidberg de leiding van zijn bedrijf over aan zoon Jeroen. Een vanzelfsprekende keuze voor de buitenwereld, maar voor de betrokkenen zelf lag het minder eenvoudig. De beslissing werd zeker niet over één nacht ijs genomen.

Henk: “Ik had de verantwoording voor het bedrijf en alle medewerkers, ik moest wel weten of Jeroen het kon. De afspraak was daarom: we gaan drie jaar kijken en als ik en het MT dan denken dat hij het kan, dan is het goed.” Jeroen: “Mijn vader zei: je moet weten wat je wil, anders verkopen we het. Daarop hebben we gekeken naar de mogelijkheden.”

Stap één was de Business School. Jeroen: “Ik was 26 en helemaal niet gewend om leiding te geven. Ik heb de TSM Business School gedaan, die ik succesvol afgerond heb. Daar kreeg ik de bevestiging dat we bij Zuidberg de markt goed in kaart hadden en solide waren. Ons bedrijf was groot vergeleken met de andere deelnemers, die met name inzicht wilden krijgen in de levensvatbaarheid van hun bedrijf. Dat was bij ons niet aan de orde. Bij Zuidberg zat er structuur in, het was een gezond bedrijf.”

In zijn drie proefjaren verrichtte Jeroen onder andere verkennend werk over de grens. “Ik heb drie weken in Zweden meegelopen met de directie van Alö, de wereldmarktleider in voorladers, om te kijken of verkoop een optie was. De verschillen in bedrijfscultuur waren dusdanig groot dat dit geen goede optie was. 

Twee kapiteins op één schip
Er was uiteindelijk maar één logische conclusie mogelijk: Jeroen zou het bedrijf overnemen van zijn vader. Henk: “Op 31 december 2003 was ik nog eigenaar en aandeelhouder, op 1 januari 2004 heb ik alles overgedragen aan Jeroen.” Jeroen: “Zodra de handtekeningen gezet waren, is mijn vader uit het MT gestapt.” Henk: “Dat was een heel bewuste keuze. Twee kapiteins op één schip, dat werkt niet. Maar voor het personeel was dat natuurlijk niet direct zo duidelijk. De mensen bleven mij zien als een soort directeur.” Jeroen: “Dat was in het begin best lastig. Als mijn vader iets zei, had dat een bepaalde lading. Het is toch de oud-eigenaar die dan wat zegt. Daar luisterde men eerder naar dan naar de voorman. Dat werkte niet. Het was een uitdaging om dit goed met elkaar af te stemmen.”

Zoeken naar de rol van algemeen directeur
Met de overname door Jeroen kwam er ook een andere manier van leidinggeven het bedrijf binnen. Jeroen: “Als mijn vader wat riep, dan gingen de mensen dat doen. Dat waren ze zo gewend. Ik heb minder technische inhoud en daardoor kan ik ook beter dingen loslaten. Ik verwacht dat mensen zelf met ideeën komen en zaken regelen. Bij fouten of problemen kunnen ze naar mij toekomen. Ik wil vooral observeren en achteraf vragen stellen. Al vind ik dat lastig, ik ben geneigd dingen in te vullen voor mensen.”

Net als zijn vader is Jeroen niet scheutig met complimenten. Jeroen: “Het zal een stuk in de genen zitten. Het  kan soms verkeerd overkomen. Ik wil daar graag aan werken, successen mogen zeker gevierd worden. Als iets niet goed functioneert, is dat bij mijn vader al van afstand te zien. Hij is heel direct in zijn communicatie. Hij bedoelt het goed, maar dat komt niet altijd zo over. Als algemeen directeur word je geacht op de juiste manier te communiceren. Het is voor mij aldoor zoeken naar de juiste balans in ons sterk groeiende bedrijf. Continu verbeteren blijft bij ons niet beperkt tot de werkvloer.”

Gewoon Jeroen
Jeroen was zeven jaar toen zijn vader Zuidberg oprichtte. Thuis draaide alles om het bedrijf. Jeroen: “Voor mijn vader is Zuidberg zijn leven. Of het nou voor, tijdens of na het eten was, alles ging over werk, werk en werk. Bij verjaardagen werd het bezoek standaard meegenomen voor een rondje door de fabriek. Voor mij is Zuidberg ook heel belangrijk, maar ik ben daar een stuk zakelijker in.”

Met zijn vriendin Jolanda en hun beider kinderen vormt Jeroen een samengesteld gezin. “Uit een vorige relatie heb ik drie dochters van 9, 11 en 13 jaar, Jolanda heeft twee dochters van 14 en 15 jaar. Alleen mijn dochter van negen vraagt regelmatig naar dingen op het werk; de anderen geloven het allemaal wel. In die leeftijd denken kinderen nog niet bewust na over hun toekomst. Ik woon ook niet naast het bedrijf, zoals mijn vader, maar in Zwolle. Daar heb ik een eigen vriendengroep. Voor die vrienden ben ik niet Jeroen van Zuidberg, wat hier in de buurt wel zo is, voor hen ben ik gewoon Jeroen.”

OEM-leverancier
Henk begon zijn bedrijf als eenpitter en zag zijn personeelsbestand gestaag groeien. Op het moment dat Jeroen het roer overnam, waren er honderd medewerkers in dienst. Henk: “Er is sindsdien zo gigantisch veel veranderd. De keuzes die Jeroen moet maken, heb ik allemaal nooit hoeven maken. In mijn tijd produceerden we alleen fronthefsystemen en PTO’s, niks extra’s. Maar na 2004 werd Staalservice Lelystad overgenomen, kwam de productie van transmissies erbij en zijn we tracks gaan ontwerpen en produceren.” Jeroen: “En we zijn inmiddels grotendeels OEM-leverancier, dat heeft ook alles veranderd. Daardoor is het nog belangrijker om de juiste mensen op de juiste plek te zetten.”

Familiegevoel behouden
Wat in al die jaren niet veranderd is, is het familiaire karakter van het bedrijf. Jeroen: “Met honderd medewerkers kun je een familiebedrijf zijn, maar dat kan met vierhonderd medewerkers  ook. We kunnen alleen niet meer als familiebedrijf opereren. Onze klanten verwachten een snaarstrak bedrijf, dat kan niet als we ons vasthouden aan de oude manier van werken. Met zeggen dat je het al zo lang goed doet en daarom de beste bent, kom je niet meer weg. Procedures moeten tot in de kleinste details worden vastgelegd. Alles moet getest en gevalideerd worden. Een product moet niet meer voldoen aan menskwaliteit, wat vroeger voldoende was, maar aan productiekwaliteit. Alle processen moeten onder controle zijn.”

Voor het personeel wil Jeroen nog wel dat familiebedrijf van toen zijn. “Het is heel belangrijk dat we dat familiegevoel erin houden. Mijn ouders hebben dat heel goed gedaan. Dankzij hen hebben wij en onze werknemers hier in de polder een goede naam. Wij als werkgever dus ook. In de zomer ligt de diepvries vol ijsjes, bij goede resultaten staat er taart klaar, rond feestdagen krijgt iedereen wat extra’s en onze toespraken zijn informeel. Zo zorgen we dat ons personeel zich Zuidberg-personeel voelt en niet een anonieme medewerker van een willekeurige organisatie.”